ਜਗਿਆਸੂਆਂ ਦੀ ਬੁੱਧੀ ਤਾਈਂ ਸੀਮਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤ੍ਰੈਗੁਣੀ ਮਾਇਆ ਦੇ ਭਰਮ ਭੁਲਾਵੇ ਦੇ ਹਨੇਰ ਵਿਚੋਂ ਕੱਢਣ ਤੋਂ ‘ਅਸਮਰਥ’ ਹੈ| ਇਹ ਦਿਮਾਗੀ ਗਿਆਨ, ਸਾਨੂੰ ਆਤਮਿਕ ਮੰਡਲ ਦੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਰੂਪੀ ‘ਠਲਕ’ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾ ਸਕਦਾ| ਇਸ ਲਈ, ਨਿਰੋਲ ਮਾਨਸਿਕ ਦਿਮਾਗੀ ਗਿਆਨ, ਆਤਮਿਕ ਮੰਡਲ ਦੇ ਉਤਮ ਜਗਿਆਸੂਆਂ ਲਈ ਕੀ ਨਹੀਂ ਹੈ|

ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚ, ਆਤਮਿਕ ਮੰਡਲ ਦਾ ਨਿਰਮਲ ਇਲਾਹੀ ‘ਤੱਤ ਗਿਆਨ’, ‘ਆਤਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼’, ‘ਨਾਮ ਰੰਗ ਭਰਪੂਰ’ ਹੈ| ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਰੋ ਅੰਤਰਆਤਮੇ, ਆਤਮਿਕ ਮੰਡਲ ਦੀ ਅਨੁਭਵੀ ‘ਖੋਜ’ ਨਾਲ ਹੀ ਬੁਝਿਆ, ਸੀਝਿਟਾ, ਪਹਿਚਾਣਿਆ, ਚੀਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ| ਇਹ ਆਤਮਿਕ ਤੱਤ-ਗਿਆਨ, ਦਿਮਾਗੀ ਸਮਝ ਅਥਵਾ ਬੁੱਧੀ ਦੀ ਪਕੜ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੈ| ਇਸ ਲਈ ਇਲਾਹੀ ਮੰਡਲ ਦੀ ‘ਅਨੁਭਵੀ ਸੋਝੀ’ ਬਾਹਰ ਮੁੱਖੀ ਦਿਮਾਗੀ ਗਿਆਨ ਨਾਲ, ਹੋ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ|

ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭੁਲੇਖਿਆਂ ਨੂੰ ਇਉਂ ਬਿਆਨ ਕੀਤਾ ਹੈ-

ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ-